การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาสภาพการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานเตพื้นที่การศึกษา เขต 1 ด้านการป้องกันและแก้ไขปัญหาเชิงนโยบาย และด้านการป้องกันและแก้ไขปัญหาเชิงปฏิบัติ ตามความคิดเห็นของผู้บริหารและครู และเพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด กลุ่มผู้ให้ข้อมูล จำนวน 286 คน ได้แก่ กลุ่มผู้บริหาร จำนวน 144 คน และกลุ่มครู จำนวน 272 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มแบบแบ่งชั้น เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ และแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าสถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า การดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในโรงเรียนมัธยมศึกษาตามความคิดเห็นของผู้บริหารและครูในภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก โดยการดำเนินงานใน 3 ระดับแรก ได้แก่ 1)การจัดชุมนุมทางวิชาการต่างๆเพื่อส่งเสริมด้านจริยธรรม เช่นชมรมพุทธศาสนา ชุมนุมผู้บำเพ็ญประโยชน์ ลูกเสือ เนตรนารี หรือค่ายธรรมะ 2)ยกย่องชมเชย ส่งเสริม ให้รางวัล ให้กำลังใจนักเรียนที่มีความประพฤติดี เรียนดี หรือช่วยเหลือกิจการของโรงเรียน และ3)ครูคอยเอาใจใส่ดูแลนักเรียนอย่างใกล้ชิด การศึกษาแนวทางการพัฒนาการดำเนินงานแก้ไขปัญหายาเสพติดในโรงเรียนมัธยมศึกษาใน 9 ประเด็นที่มีการดำเนินงานอยู่ในระดับปานกลาง เป็นการดำเนินงานด้าน การป้องกันและแก้ปัญหาเชิงนโยบาย 6 ประเด็นและการป้องกันและแก้ไขปัญหาเชิงปฏิบัติ 3 ประเด็น การดำเนินงานที่ผู้บริหารไม่สามารถพัฒนาได้คือ การจัดให้มีห้องน้ำ ห้องส้วมในอาคารเรียน และการจัดตั้งศูนย์สุขอนามัยในโรงเรียน หรือคลินิกสุขภาพวัยรุ่น ส่วนข้อมูลอื่นๆส่วนใหญ่เกิดจากผู้บริหารและครูขาดความรู้ ดังนั้น ผู้บริหารและครูควรได้รับการพัฒนาโดยการเข้ารับการอบรมเชิงปฏิบัติการอย่าลึกซึ้งทุกคนทั้งระบบเกี่ยวกับ 1)โทษพิษภัยของยาเสพติด โทษทางกฎหมาย 2) ลักษณะของนักเรียนและหลักสูตร และ 4)การประกันคุณภาพการศึกษาตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542